PRUDNIK PRZED CZTEREMA WIEKAMI, CZYLI? SŁÓW KILKA O SILESIOGRAPHII NICOLAUSA HENELIUSA.

Na przełomie XVI i XVII w. Prudnik należał do wąskiego grona najpewniej ośmiu miast na terenie księstwa opolsko-raciborskiego, w których działały szkoły ewangelickie. Miejscowe społeczeństwo szczególnie chłonęło idee reformacyjne i dalekie było od ich porzucenia nawet w niepewnych czasach bezpardonowej walki z innowiercami w okresie wojny trzydziestoletniej. Do lat dziewięćdziesiątych XVI w. prudnicka placówka, posiadająca niemalże gimnazjalny charakter, mogła poszczycić się wyjątkowo wysokim poziomem kształcenia. Wszystko za sprawą doskonałego nauczyciela języków klasycznych, łaciny i greki ? Caspara Neumanna (Neandra). Uczniowie pobierali również naukę z zakresu arytmetyki i muzyki, a ukończywszy szkołę mogli kandydować na studia.

W murach prudnickiej placówki, zaszczepiona została pasja poznawcza i umiłowanie nauki jednemu z najwybitniejszych przedstawicieli schyłkowego humanizmu na Śląsku ? Nicolausowi Heneliusowi von Hennenfeld. Przyszedł ona na świat w 1582 r. w Prudniku, jako najmłodsze z jedenaściorga dzieci miejscowego kaznodziei, a następnie pastora w Rudziczce ? Stefana Henela oraz Anny Kühne. Zmarł w 1656 r. we Wrocławiu opromieniony blaskiem sprawowanych przez siebie odpowiedzialnych urzędów, szczególnie syndyka Wrocławia. Dał się poznać jako doskonały prawnik, geograf i regionalista.

Potomnym pozostawił imponujący dorobek pisarski, w którym szczególne miejsce zajmuje wydana czterysta lat temu Silesiographia, stanowiąca, wbrew tytułowi, nie tylko geograficzny opis Śląska. Jest ona przede wszystkim erudycyjnym dziełem, w które wplecione zostały również wątki polityczne, historyczne oraz prawne. Henelius poświecił w nim, co zastanawiające, rodzinnemu miastu ? Prudnikowi szesnaście linijek, w czasie gdy stolicy rozległego księstwa opolsko-raciborskiego ? Opolu jedynie cztery.

Nicolaus Henelius von Hennenfeld to nie tylko uczony o iście europejskim horyzoncie myślowym, dziecko doby Odrodzenia, ale również prudniczanin z krwi i kości, będący bacznym obserwatorem otaczającego go świata. Prawdziwy człowiek renesansu.

Muzeum Ziemi Prudnickiej serdecznie zaprasza na spotkanie Prudnik i prudniczanie w Silesiographii Nicolausa Heneliusa, które odbędzie się w czwartek, 12 grudnia 2013 r. o godz. 18:00 w Centrum Tradycji Tkackich przy ul. Królowej Jadwigi 23 w Prudniku.

Do zobaczenia!

Bibliografia:

  1. Chrząszcz J., Historia miasta Prudnika na Górnym Śląsku, tłum. Mikołaj Hepa (maszynopis niepublikowany), Prudnik 1996.
  2. Haberland D., Nicolaus Henel von Hennenfeld. Silesiographia, Breslo-Graphia. Frankfurt am Main 1613, tłum. Arkadiusz Cencora, Diana Codogni-Łańcucka, Wrocław 2011.
  3. Koćwin M., Nicolaus Henelius ? dziejopisarz z Prudnika [w:] Ziemia Prudnicka. Rocznik 2009/2010, G. Weigt, A. Dereń (red.), Prudnik 2010.
  4. Koćwin M., Nicolaus Henelius (1582-1656) ? śląski geograf i dziejopisarz [w:] Slezsko v proměnách času. Sborník z odborné konference v rámci projektuk Veduty slezských měst a stare mapy Slezska, L. Novotný, M. Korhoň (oprac.), Olomouc 2011.
  5. Kwak J., Kultura materialna i umysłowa mieszczan górnośląskich w dobie reformacji i kontrreformacji, Bytom 1994.
  6. Kwak J., Miasta księstwa opolsko-raciborskiego w XVI-XVIII wieku, Opole 1977.
  7. Weltzel A.B., Historia miasta Prudnika na Górnym Śląsku, tłum. Kazimierz Nabzdyk, Prudnik 2005.

Marcin Husak
Muzeum Ziemi Prudnickiej

Obraz

Publikacja: Czwartek, 5 grudnia 2013r. godz.:13:45.

Inne aktualności dodane w tym samym czasie:

Powrót do wyboru aktualności