Morion (nr inw. MP/AH/133)

Jest to hełm typu morion pochodzący z XVII wieku. Morion posiada charakterystyczny pionowy grzebień biegnący przez szczyt dzwonu oraz rondo inspirowane średniowiecznymi kapalinami (hełm przypominający kształtem kapelusz z szerokim rondem). Rondo dawało całkiem dobrą ochronę twarzy i boków głowy przed uderzeniami zadawanymi z góry. Pomagało też osłonić ciało przed pociskami. Dzięki takiej konstrukcji żołnierz noszący morion nie musiał mieć twarzy zasłoniętej hełmem (hełmy z zasłonami znacznie ograniczały widoczność i utrudniały oddychanie), przy zachowaniu dość dobrej ochrony. Dzwon hełmu zdobią przynitowane rozety.

Moriony noszono w boju w XVI i XVII wieku, a do dziś w Watykanie wchodzą w skład wyposażenia Gwardii Szwajcarskiej – przybocznej straży papieża. Dawniej stosowali je głównie piechurzy: pikinierzy, muszkieterowie, a także hiszpańscy konkwistadorzy podbijający ziemie Ameryki południowej i środkowej (ale w późniejszym okresie – w czasach gdy działali słynni  Hernán Cortés czy Francisco Pizarro moriony nie były jeszcze używane). Moriony nosili także angielscy żołnierze Oliwera Cromwella jeszcze w latach pięćdziesiątych XVII wieku. Zdarzały się jednak także oddziały konne, których członkowie używali morionów byli to m.in. rajtarzy oraz francuscy szwoleżerowie.

Opracowanie: Michał Smoliński

 


Morion (nr inw. MP/AH/133)

Morion zastupuje druh evropské otevřené přilby, jejíž počátek sahá do 16. století. Převýšený zvon mohl mít hřeben a po stranách zvednutý široký okraj přilby, tvořící charakteristický oblouk, který poměrně dobře chránil tvář i hlavu před údery vedenými svrchu a před střelami. Díky její konstrukci si tak nemusel voják nosící morion chránit tvář přilbou s hledím, které na úkor dostatečné ochrany značně omezovalo zorné pole bojovníka. Zvon přilby zdobí přinýtované růžice.

V 16. a 17. století byly moriony určeny jak pro jízdní vojsko, rejtary a francouzské švališéry, tak pro pěší pikenýry a mušketýry. Později je nosili i španělští konkvistadoři v jižní a střední Americe (v období Hernána Cortése nebo Francisca Pizarra se moriony ještě nepoužívaly). V 17. století se v Anglii morionem honosil i Oliver Cromwell a dodnes jej nosí příslušníci švýcarské papežské gardy ve Vatikánu.

Zpracování: Michał Smoliński
Překlad: Jakub Mamula

Powrót

Baner

Projekt "Bogactwo kulturowe zabytków architektury Zlatych Hor i Prudnika / Kulturní bohatství památek Zlatých Hor a Prudniku" jest współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz ze środków budżetu państwa. Przekraczamy granice"